NIEMCEWICZ JULJAN URSYN - PAMIĘTNIK O CZASACH KSIĘZTWA WARSZAWSKIEGO. NAKŁADEM GEBETHNERA I WOLFFA, WARSZAWA [1902r.], str. [4], VI, 196, IV, 1 k. tabl. portr; 19,5cm. Z autografu Biblioteki Cesarskiej Publicznej w Petersburgu wydał Alexander Kraushar. OPRAWA TWARDA. STAN Dobry/Dobry-, przybrudzenia/przetarcia oprawy, pieczątki poprzedniego właściciela
"Pamiętnik niniejszy, przez samego Niemcewicza uważany za zatracony, z chwilą, gdy autor jego, w roku 1832, z,muszonym był opuścić kraj na zawsze, odnalazłem między rękopisami Biblioteki Cesarskiej Publicznej w Petersburgu, gdzie, pod sig.: Pols. Fol. Nr. 272 zarejestrowanym był jako pamiętnik bezimiennego autora, czasów Księstwa Warszawskiego"...
"...stanowi on, sam z siebie, nieoceniony do historyi księstwa Warszawskiego materyał źródłowy. Stan ekonomiczny kraju, jego nędza i wyczerpanie, jego musowa uległość wobec arbitralnej woli Napoleona, którego Niemcewicz mimo bezgranicznej, dla bohatera żywionej, czci, bynajmniej nie oszczędza i którego, tendencyjnie, Cezarem nazywa, obraz wyniszczenia kraju, uwydatniony w nieznanych dotąd memoryałach Rady Stanu do króla Sasiego i ministra Łuszczewskiego do Rady Stanu (r. 1808), charakterystyka osób: Napoleona, króla Saskiego, jego żony i córki, marszałka Davoust, senatora Wybickiego, Adama ks. Czertoryskiego, wielu dygnitarzy wybitniejszych i wielu szczegółów zakulisowych pierwszorzędnej doniosłości historycznej, znalazły w pamiętniku niezwykle jaskrawe oświetlenie, znamionujące w autorze bystrego obserwatora i świetnego opowiadacza".
Z przedmowy
